Loa toàn dải là gì? Tổng hợp những điều cần biết về loa toàn dải
Nếu bạn là người đang tìm hiểu về âm thanh, và có nhiều định nghĩa bạn thấy lạ, ví dụ như loa toàn dải là gì... Chắc hẳn bạn sẽ khá bối rối khi nghe về nó. Trong bài viết này chúng tôi sẽ giải đáp cho các bạn thêm về dòng loa toàn dải. Hãy cùng Trường Thành Audio đi tìm hiểu nhé.
Loa toàn dải là gì?
Loa toàn dải (hay còn gọi là fullrange hay loa full) là loại loa có cấu tạo chỉ có một thùng loa. Nhiệm vụ của nó là phát ra cả 3 dải âm: âm trầm, âm trung và âm cao. Trong cuộc sống hằng ngày, loa toàn dải có mặt ở các thiết bị như radio, cassette hay các thiết bị chỉ dùng một loa duy nhất để tái hiện các dải âm thanh.
Đa số các dòng loa toàn dải hiện nay màng loa được làm từ các chất liệu quen thuộc như: giấy, sợi tông hợp, nhựa, nhôm... Tuy nhiên chất liệu thường được sử dụng nhất đó chính là giấy. Bởi nó mang đến chất âm hay, trung thực nhất, âm thanh được tái tạo một cách mạnh mẽ và chính xác hơn.
Tuy vậy nó cũng có những nhược điểm nhất định như âm trầm rất khó đạt được cực trầm, âm cao cũng khó đạt cực cao. Do vậy bạn thường thấy hệ thống âm thanh có loa toàn dải nhiều người sẽ mua thêm loa sub. Hoặc một số sử dụng loa toàn dải chỉ để nghe thể loại nhạc với giọng hát chủ đạo và dàn nhạc ít người. Nó đặc biệt tối kỵ khi sử dụng loa với mục đích nghe nhạc giao hưởng.
Cách phân biệt loa toàn dải
- Điểm dễ nhận biết đầu tiên đó là chỉ có duy nhất 1 loa cho 1 thùng
- 1 phễu nhỏ ở giữa chỉ có ở dòng loa này tuy nhiên không phải loa nào cũng có, có thể bạn sẽ nhìn thấy đó là hình nón úp vào bên trong hoặc hình tròn úp. Ở cách phân biệt này bạn dễ bị nhầm lẫn với loa đồng trục, do vậy cần phải xem thêm các yếu tố khác nữa.
- Trên củ loa thường và chắc chắn sẽ có chữ "Fullrange"
Đặc điểm âm thanh của loa toàn dải
Loa toàn dải thể hiện âm trung là tốt nhất, do vậy đây luôn là thế mạnh của dòng loa này. Bạn sẽ cảm nhận được giọng hát hoặc nhạc cụ cụ hòa tấu khi nghe qua toàn dải sẽ được đánh bật lên.
Điểm đặc biệt thứ 2 mà ta bắt gặp ở dòng loa toàn dải đó chính là độ nhạy cao. Chắc chắn khi nghe nhạc từ loa toàn dải bạn sẽ cảm nhận được sự chi tiết mà các dòng loa khác hoàn toàn không làm được.
Với những đặc tính kỹ thuật riêng biệt, âm thanh của loa toàn dải rất chi tiết và sống động ở dải trung và trung trầm, tiếng treble mảnh và mềm mại, tiếng trầm nhanh và nhẹ, nghe lâu không thấy mệt. Khi phối ghép với những ampil đèn SET, âm thanh của loa toàn dải rất có nhạc tính, dễ dàng truyền tải tinh thần bản nhạc tới người nghe.
Với những đặc điểm trên thì loa toàn dải sẽ không phù hợp với các dòng nhạc pop, rock sôi động, nó phù hợp với các dòng nhạc Jazz, Acousstic, giọng hát hoặc nhạc hoà tấu thính phòng với số lượng nhạc cụ vừa phải. Do vậy với những đặc điểm trên nếu bạn là fan của dòng nhạc nào thì cũng biết mình có phù hợp mua loa toàn dải hay không rồi đó.
Hiện nay ở Việt Nam số lượng người chơi loa toàn dải chưa nhiều, phần lớn loa được mua ở thị trường nước ngoài (phổ biến là loa Lowther, Fostex) và đóng thùng tại Việt Nam theo những thiết kế có sẵn. Điều này giúp họ được bộ loa như ý với chi phí vừa phải.
Ưu điểm của loa toàn dải
1/ Tạo âm thanh nổi tốt
Loa toàn dải được hoạt động trên nguyên lý Point Source. Do vậy khả năng tạo âm thanh nổi tất tốt. Vì chỉ có một màng giấy phát ra âm thanh, và không dùng các linh kiện LCR ở phân tần cho nên tính đồng phase của các dải tần của loa toàn dải là tuyệt đối. Nhờ vậy, rất dễ đạt được cảm giác âm thanh nổi tốt, dễ hơn nhiều so với các loa cây nhiều đường tiếng. Nếu Set-up tốt trong một phòng nghe có hệ tiêu tán âm phù hợp, rất dễ có cảm giác âm thanh nổi, và nhiều lúc không còn “thấy” loa.
2/ Độ nhạy của loa cao
Độ nhạy cao giúp loa có thể tái tạo tốt âm thanh ở dải tần trung và cao. Bạn có thể được thưởng thức những bản nhạc với chất lượng âm thanh hoàn hảo. Bởi vì, vì màng loa bằng giấy thường khá nhẹ, không dùng linh kiện LCR trong bộ phân tần, không bị suy giảm tín hiệu.
3/ Âm thanh kết nối liền mạch
Chỉ có một dải duy nhất nên sự kết nối của loa rất liền mạch, không hề rời rạc như các những sản phẩm loa 2 - 3 dải tần. Sự kết nối các dải tần rất liền mạch, không có cảm giác âm thanh bị rời rạc như khá nhiều loa cột hoặc các hệ thống 3 – 4 đường tiếng dùng Active Crossover mà làm không khéo, sẽ bị mất dải tần hoặc sai Phase do dùng Multiamplifiers tiếng rời rạc như cơm nguội.
4/ Trung âm của loa toàn dải khá đặc biệt
Như đã nói ở trên, cấu tạo cũng như nguyên lý hoạt động của loa để tái tạo tốt những âm trung. Trung âm của loa toàn dải khá đặc biệt, có cảm giác về “độ mở không gian” tốt hơn hẳn các loa cột nhiều đường tiếng, nếu phối hợp với ván hở sẽ mang lại âm thanh tự nhiên nhất, chân thực nhất. Cũng vì lý do này nên loa toàn dải không phù hợp để trong những thùng loa kín hay kiểu thùng loa reflex, loa kèn… Âm thanh sẽ bị om và nghe không được thoải mái., nặng hơn thì giống ca sĩ chui đầu vào trong lu hát vọng ra ngoài. Xử lý thùng tốt thì sẽ bớt, nhưng không bao giờ hết.
5/ Dễ phối hợp với Ampli đèn
Ưu điểm cuối cùng của loa toàn dải là dễ phối hợp với ampli đèn single end công suất nhỏ để thưởng thức chất âm tinh tế của các dòng đèn. Phù hợp với lý thuyết First Watt (điều này không phải ai cũng thích, chỉ mấy ông thích nghe cường độ vừa phải thôi).
Nhược điểm loa toàn dải
Dải tần hẹp
Vì chỉ sử dụng một màng giấy phát âm thanh, cho nên dải tần rất hẹp, nghe nhạc lèo phèo thì khá tốt, giọng hát tốt, kèn tốt, bộ dây tốt. Còn nếu muốn nghe mạnh mẽ, muốn nghe cổ điển hùng tráng với đầy đủ các nhạc cụ thì loa.
Chỉ nghe được những bản nhạc bình thường
Vì dải tần của loa khá hẹp, nên loa chỉ đáp ứng tốt những nhu cầu nghe nhạc bình thường. Còn với những bài nhạc nhanh, mạnh thì loa toàn dải không thể hiện được một cách tốt nhất được.
Loa toàn dải méo biên độ và tần số trầm trọng
Phát âm chung một nón loa chính là nguyên nhân chính dẫn đến vấn đề này. Để giải quyết được tình trạng này, bạn cần phải lắp thêm LCR. Điều này đồng nghĩa với độ nhạy của loa sẽ bị giảm xuống.
Kén Amply
Loa toàn dải không “dễ tính” như các loại loa nhiều dải khác, nên rất ít Amply có thể phù hợp với loa. Bạn sẽ khá khó để có thể tìm và lựa chọn được một thiết bị Amply phù hợp để kết nối với loa toàn dải.
Cách phối ghép loa toàn dải
Khác với cá dòng loa karaoke, loa toàn dải thường khó phối ghép hơn. Với amply, loa toàn dải nên được phối ghép với amply đèn điện tử ba cực – SET. Với độ nhạy từ 90 đến 99dB, loa toàn dải có thể dễ dàng điểu khiển bởi những ampli SET chạy bóng 2A3, 300B có công suất từ 3 đến 7W, hay thậm chí amply dùng bóng 45 có công suất chỉ 1,5W. Khi “gặp” nhau, dường như toàn bộ những ưu điểm nổi bật về âm thanh của dòng loa này và amply SET được bộ lộ hết, biểu hiện đặc biệt rõ rệt ở phần trung âm hết sức chi tiết nhưng lại rất mềm mại, có chiều sâu.
Nếu bạn muốn có tiếng bass mạnh mẽ hơn, bạn có thể ghép loa toàn dải với những amply đèn đẩy – kéo có công suất trên 10W nhưng lúc đó, loa toàn dải sẽ mất đi phần nào sự tinh tế, mềm mại ở phần âm trung và cao. Bên cạnh đó, amply này chạy mạch class A, không dùng hồi tiếp âm có công suất ra loa là 10W nên khi kết hợp với loa toàn dải sẽ cho chất lượng âm thanh không kém gì những ampli đèn SET chất lượng cao nhưng với giá thành thấp hơn đáng kể.
Trên đây là những giải đáp về loa toàn giải là gì, cũng như những thông tin ưu nhược điểm và cách phối ghép. Hy vọng qua bài viết này bạn hiểu hơn về dòng loa này. Và biết nên sử dụng chúng khi nào. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào bạn có thể để lại bình luận để được giải đáp.
