Cục đẩy đánh SUB - Làm thế nào để chọn đúng để tiếng Bass sâu, lực và không bị méo

Trong một dàn âm thanh, tiếng bass đóng vai trò là nền móng , là năng lượng , là thứ khiến người nghe không chỉ nghe mà còn cảm nhận được. Một tiếng bass uy lực, sâu lắng và gọn gàng có thể nâng tầm toàn bộ trải nghiệm. Ngược lại nếu tiếng bass yếu, mỏng hay bị méo tiếng sẽ phá hỏng điều đó. Nhưng vấn đề lại không nằm ở cục sub mà nằm ở cục đẩy đã không cung cấp đủ công suất cho nó khiến âm thanh phát ra không được như ý. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích tại sao việc lựa chọn cục đẩy chuyên đánh sub lại khó như vậy.

1. Tại sao loa Sub lại cần một cục đẩy riêng.

Không phải ngẫu nhiên mà loa sub ( đặc biệt là sub hơi ) lại đòi hỏi một bộ khuếch đại riêng biệt và mạnh mẽ. Điều này đến từ bản chất vật lý của việc tái tạo âm thanh tần số thấp.

Đòi hỏi năng lượng cực lớn : Để tạo ra sóng âm tần số thấp, màng loa sub phải có kích thước lớn, trọng lượng nặng và di chuyển với biên độ dài ( đẩy ra , kéo vào ). Quá trình này tiêu tốn một lượng công suất khổng lồ, lớn hơn nhiều so với việc tái tạo âm trung và âm cao của loa full-range.

Cần sự kiểm soát tuyệt đối: Đây là yếu tố mà nhiều người bỏ qua. Công suất lớn chỉ là một phần. Điều quan trọng hơn là khả năng kiểm soát màng loa của cục đẩy. Sau khi đẩy màng loa ra , cục đẩy phải có khả năng hãm và kéo màng loa về vị trí cũ ngay lập tức để sẵn sàng cho chu kỳ âm thanh tiếp theo. Khả năng này được đo bằng một thông số kỹ thuật gọi là Damping Factor ( Hệ số kiểm soát màng loa ).  Damping Factor cao có nghĩa là cục đẩy kiểm soát màng loa tốt, tiếng bass sẽ chắc gọn và dứt khoát. Damping Factor thấp khiến cục đẩy không hãm kịp màng loa, gây ra hiện tượng tiếng bass bị kéo đuôi ù rền, lùng bùng mất kiểm soát. Chính vì lý do trên , một cục đẩy được thiết kế chuyên dụng để đánh sub sẽ có cấu trúc mạch và nguồn lực khác biệt, tập trung vào việc cung cấp dòng điện lớn tức thời và duy trì kiểm soát màng loa ở mức cao nhất.

2. Các tiêu chí khi chọn cục đẩy chuyên đánh Sub

Tiêu chí 1 : Công suất khủng & ưu tiên có chế độ Bridge 

Hãy áp nguyên tắc vàng về công suất một cách nghiêm ngặt :

Công suất cục đẩy = Công suất RMS của loa sub *  ( 1.5 (tối thiểu) đến 2.0 ( lý tưởng) ) 

Ví dụ:  Bạn có một chiếc loa sub hơi bass 50 có công suất RMS là 1000W ở 8Ω , bạn cần tìm một cục đẩy có khả năng cung cấp từ 1500W đến 2000W ở 8Ω

Để đạt được mức công suất khổng lồ này, chế độ Bridge ( cầu/ gộp kênh ) của một cục đẩy 2 kênh là giải pháp tối ưu nhất. Chế độ này sẽ gộp sức mạnh của 2 kênh lại thành 1 kênh mono duy nhất, tạo ra công suất cực đại để chuyên trị những chiếc loa sub khó tính. Vì vậy , một cục đẩy 2 kênh công suất lớn thường là lựa chọn số 1 để đánh Sub.

Tiêu chí 2 : Mạch công suất có hiệu suất cao ( Class H , class D , Class TD )

Việc đánh Sub khiến cục đẩy phải hoạt động liên tục ở cường độ cao, sinh ra rất nhiều nhiệt. Đây là lúc mạch công suất thể hiện vai trò của mình.

Class H , D , TD : Với mạch công suất hiện đại sử dụng nguồn xung , có hiệu suất chuyển đổi năng lượng rất cao ( trên 85-95%) nên ít sinh nhiệt, hoạt động mát mẻ, bền bỉ hơn trong thời gian dài, tiết kiệm điện. Đây là lựa chọn lý tưởng và gần như bắt buộc cho các cục đẩy chuyên sub công suất lớn.

Class AB : Dù cho ra chất âm tốt cho dải trung và cao nhưng hiệu suất thấp , tỏa nhiệt nhiều và rất nặng. Không phù hợp để đánh Sub công suất lớn liên tục.

Tiêu chí 3 : Hệ số Damping Factor cao

Đây chính là thông số thể hiện khả năng kiểm soát . Khi chọn cục đẩy nên chọn những sản phẩm có Damping Factor càng cao càng tốt. Một cục đẩy tốt cho sub nên có hệ số Damping Factor từ 400 trở lên. Những dòng cao cấp có thể đạt trên 800, thậm chí hơn 1000. thông số này thường được nhà sản xuất ghi rõ trong bảng thông số kỹ thuật.

Tiêu chí 4 : Tích hợp Crossover ( Mạch cắt tần số - LPF )

Loa sub chỉ nên chơi các tần số thấp ( thường là dưới 120Hz - 150Hz ). Nếu để các tần số cao hơn lọt vào, tiếng sub sẽ bị lùng bùng nghe rất khó chịu. Mạch tần số thấp Low Pass Filter sẽ giải quyết vấn đề này. Nhiều cục đẩy chuyên sub và các cục đẩy hiện đại có tích hợp sẵn một bộ Crossover với nút vặn LPF , cho phép bạn dễ dàng điều chỉnh điểm cắt tần số mong muốn. Đây là một tính năng cực kỳ hữu ích , giúp hệ thống của bạn phối hợp nhịp nhàng giữa loa sub và loa full.

Đầu tư một cục đẩy chuyên dụng cho sub không phải là một sự lãng phí , mà là sự đầu tư thông minh để khai phá toàn bộ tiềm năng của dàn âm thanh. Nó là yếu tố quyết định để biến một tiếng bass bình thường thành một âm trầm đầy nội lực , chắc gọn và có chiều sâu. 

Để có thể được tư vấn kỹ lưỡng hơn và trực tiếp cảm nhận sự khác biệt về uy lực , độ  gọn gàng về chiều sâu của các dòng cục đẩy và loa sub khác nhau. Trường Thành Audio trân trọng kính mời bạn ghé thăm showroom của chúng tôi.